Privreda na izdisaju – Manja izdvajanja i kašnjenja u isplati glavna karakteristika dodjele budžetskih poticaja!
Povezani članci
- Pogledajte film “Vikić” o legendarnom komandantu koji je branio Sarajevo
- U Memorijalnom centru Srebrenica vrše se posljednje pripreme za kolektivnu dženazu žrtava genocida
- IGC: Vučićev nedolazak u Sarajevo govori o njegovim namjerama prema BiH
- Drago Bojić: Laž zarobljava – istina oslobađa
- GS: “SDA opet državu vodi u propast kao i 1992.”
- Nikolas Rimac: Nas djecu ne miješajte u vaše greške i krvave priče
Zbir ukupnih izvršenih poticaja privredi, i bespovratnih i kreditnih, u 2013. i 2014. godini iznosi oko 590 miliona KM, pokazali su rezultati „Analize budžetskih poticaja privredi u BiH s prijedlogom mjera za unapređenje procesa dodjele“, koju je uradio Institut za razvoj mladih KULT.
Prema rezultatima analize oko 330 miliona KM izdvojeno je u 2013. i oko 260 miliona KM u 2014. godini.
Rezultati pokazuju da je došlo do smanjenja iznosa izvršenih poticaja u 2014. u odnosu na 2013. godinu za 19,5%. Također, primjetan je nesrazmjer između planiranih i izvršenih sredstava budžetskih poticaja privredi, pri čemu je procenat izvršenih sredstava u odnosu na planirana u 2013. godini iznosio 83,3%, a u 2014. godini 79,5%.
Podaci ukazuju i na velika kašnjenja pri isplatama, odnosno plaćanje velikog dijela sredstava vrši se van budžetske godine. Sektor koji ima najveći procent učešća u ukupnim poticajima privredi u obje godine je poljoprivreda (54%), a nakon nje slijedi industrija (18%). Usluge učestvuju sa 11%, razvoj preduzetništva i obrta sa oko 5%, turizam sa 0,5%, dok je 9% neklasificiranih sredstava.
Istraživanjem su ispitani i stavovi predstavnika privrede o perspektivnim granama privrede u cilju cjelovitog sagledavanja i razmatranja gdje kreditna i bespovratna sredstva za podršku privredi, treba da se usmjeravaju. Privrednici smatraju najperspektivnijom energetiku, nakon čega slijedi poljoprivreda, industrija, turizam, preduzetništvo i obrt, te usluge.
Analizom je predloženo 11 mjera za poboljšanje procesa dodjele budžetskih poticaja privredi:
- Prije dodjele budžetskih poticaja privredi potrebno je provesti analizu stanja privrede i njenih realnih potreba,
- proces dodjele budžetskih poticaja privredi potrebno je planirati uz javne konsultacije sa svim relevantnim akterima,
- pri dodjeli budžetskih poticaja privredi potrebno je uzeti u obzir strateška opredjeljenja predmetnog nivoa vlasti i definirane perspektivne grane privrede,
- potrebno je vršiti koordinaciju dodjele poticaja s drugim nivoima vlasti, s ciljem usaglašavanja mjera koje se preduzimaju,
- transparentnost procesa dodjele je potrebno osigurati kroz pravovremeno raspisivanje javnih poziva, te unapređenje kriterija za dodjelu,
- potrebno je formirati međuresorna tijela za praćenje dodjele poticaja i procjenu učinka dodijeljenih poticaja, s ciljem pojačane kontrole, te redovno i transparentno izvještavati o dodjeli poticaja i postignutim rezultatima.
- primjenjivati dokazana rješenja iz domaće i međunarodne prakse, kada je riječ o dodjeli poticaja,
- fokusirati se na kvalitet projekta kojem se dodjeljuje poticaj i dati mu prednost nad formalnim uvjetima,
- povećati izdvajanja ukupnih sredstava za poticaje, realno planirati sredstva i pravovremeno isplatiti poticaje,
- utvrditi sistem odgovornosti i sankcioniranja i za odgovorne institucije i za korisnike,
- u procesu apliciranja na budžetske poticaje potrebno je osmisliti posebne programe, uvjete i olakšice za malu privredu.
Detaljnije podatke je moguće pronaći u cjelovitom dokumentu „Analiza budžetskih poticaja privredi u BiH s prijedlogom mjera za unapređenje procesa dodjele“ koji je dostupan na linku: http://mladi.org/url/b5
Trenutno je u toku prikupljanje podataka o dodjeli budžetskih poticaja privredi za 2015. godinu.
Istraživanje se provodi kao dio inicijative „Poslovni prostor BH“, a u okviru Projekta održivosti civilnog društva u Bosni i Hercegovini (CSSP), koji realizuju Centri civilnih inicijativa (CCI) i Centar za promociju civilnog društva (CPCD), a koji je podržan od Američke agencije za međunarodni razvoj (USAID).