Pala Vlada Crne Gore Dritana Abazovića
Povezani članci
Foto: Stevo Vasiljević/Reuters
Skupština Crne Gore izglasala je nepovjerenje Vladi Dritana Abazovića, sat iza ponoći 20. avgusta, nakon dvanaest sati rasprave.
Od ukupno 81. člana parlamenta, za obaranje Vlade glasalo je 50 poslanika Demokratske partije socijalista Mila Đukanovića, Demokratske Crne Gore Alekse Bečića, Socijaldemokratske partije, Socijaldemokrata, Bošnjačke Stranke, Demokratske unije Albanaca i Prave Crne Gore.
Protiv je bila predsjednica Skupštine Danijela Đurović iz Socijalističke narodne partije.
Ostali poslanici prosrpskog Demokratskog fronta, Socijalističke narodne partije, Demosa i Abazovićevog Građanskog pokreta URA nisu prisustvovali glasanju.
Abazovićeva Vlada će od sada funkcionisati u tehničkom mandatu, odnosno do izbora nove Vlade.
U završnoj riječi, sada već bivši predsjednik Vlade, Dritan Abazović je izrazio nadu da će predsjednik Crne Gore uskoro dati novoj većini mandat za sastav nove Vlade ili će, u suprotnom, doći do nove nestabilnosti.
“Crna Gora prelazi nivoe demokratije. Večeras odnosi pobjedu Demokratska partija socijalista uz pomoć dijela opozicionih snaga. Uskoro ćemo se svi zajedno sresti na izborima”, rekao je Abazović zahvaljujući se ministrima.
Abazović bio premijer 115 dana
Dritan Abazović bio je prvi premijer Crne Gore, koji pripada manjinskoj nacionalnoj zajednici. U državnom vrhu se našao nakon izbora 2020. godine kada je okončana tridesetogodišnja vladavina Demokratske partije socijalista Mila Đukanovića. Tada je Abazovićev Građanski pokret URA bio „tas na vagi“ za formiranje nove vlasti u Crnoj Gori.
U prethodnoj Vladi Zdravka Krivokapića bio je potpredsjednik. Nakon što je inicirao rušenje Krivokapićeve Vlade u februaru ove godine, Abazović je uz pomoć Demokratske partije socijalista Mila Đukanovića postao novi premijer krajem aprila ove godine.
Otvoren prostor za formiranje nove, treće Vlade
Pad Vlade otvara mogućnost formiranja i nove, treće Vlade, na osnovu izbornog rezultata parlamentarnih izbora iz avgusta 2020. godine.
Ukoliko određena politička grupacija bude sakupila potpise 41. poslanika, moći će da podnese zahtjev predsjedniku Crne Gore Milu Đukanoviću da im dodijeli mandat za sastav treće Vlade.
Abazović je, nakon što mu je izglasano nepovjerenje, novinarima rekao da neće učestvovati u novoj vladi.
Za sada nije poznato koje će političke stranke ući u pregovore o potencijalnom formiranju naredne Vlade.
Pokušaj sprečavanja pada Vlade
Gotovo sve političke partije su izrazile nezadovoljstvo radom dosadašnje manjinske Vlade zbog potpisivanja Temeljnog ugovora sa Srpskom pravoslavnom crkvom i neuspjeha Vlade da se odblokira proces evropskih integracija.
Abazović je pri kraju rasprave pokušao da spriječi pad Vlade ponudom opozicionim strankama da je zajedno rekonstruišu, ali do dogovora nije došlo jer su Demokrate takav dijalog ocijenile kao fingiran.
Tok rasprave
Inicijativu za izglasavanje nepovjerenja Vladi podnijelo je 36 poslanika Demokratske partije socijalista Mila Đukanovića i dio stranaka vladajuće većine zbog, kako su naveli, zaustavljanja Crne Gore na putu ka Evropskoj uniji i podizanja tenzija u društvu.
Neposredan povod inicijative za obaranje Vlade je nezadovoljstvo zbog potpisivanja Temeljnog ugovora sa Srpskom pravoslavnom crkvom 3. avgusta, za koji su ocijenili da je štetan po nacionalne interese Crne Gore.
U uvodnom izlaganju predlagač inicijative, poslanik Demokratske partije socijalista Danijel Živković, rekao je da je Vlada Abazovića napustila evropsku agendu i propustila istorijsku šansu, „jer je premijer ispunjavao druge obaveze i pristao na ucjene”.
“Umjesto evropskog, postali ste bivši premijer. Crna Gora, nakon ekspertske i manjinske vlade, nema više vremena za političke eksperimente. Vrijeme je da imamo izbore za legitimnu vladu”, kazao je Živković.
Premijer Abazović je, replicirajući Živkoviću, kazao da nije tačno da je DPS podnio inicijativu zbog izostanka napretka Crne Gore na putu ka Evropskoj uniji.
“Inicijativu ste podnijeli zbog Temeljnog ugovora sa SPC. Rekli ste da je to zločin i izdaja nacionalnih interesa. Nemojte da se krijete iza evropejstva”, poručio je Abazović.
Iako je se iz Demokratskog fronta čulo da bi bila “Božja pravda” da Abazovićeva Vlada padne, poslanik Slaven Radunović je zatražio pauzu u radu parlamenta, kako bi se lideri stranaka pokušali da dogovore rekonstrukciju Vlade.
“To smo dužni narodu”, rekao je Radunović.
Predsjednik Demokrata Aleksa Bečić poručio je da Vlada treba da padne i da se formira nova od pobjednika parlamentarnih izbora avgusta 2020.
“Iako se izglasa nepovjerenje Vladi danas, ko nama smeta da mi već sjutra ili prekosjutra krenemo u razgovore da pobjednici na izborima i manjinske partije formiraju novu Vladu?”, pitao je Bečić.
Poslanik Bošnjačke stranke Suljo Mustafić je pozvao sve demokratske i proevropske snage, u vlasti i opoziciji, da se okupe u cilju stabilizacije političkih prilika, deblokade evropskog puta i ekonomske stabilizacije.
“Ova Vlada je izgubila povjerenje u parlamentu najbrojnijeg političkog subjekta, a to je DPS”, konstatovao je Mustafić.
Na konferenciji za medije uoči sjednice, parlamenta, Dritan Abazović je rekao da ukoliko Vlada preživi i ukoliko dođe do rekonstrukcije “podrazumijeva se da će on ostati premijer”.
Abazović optužio političke protivnike za vezu sa kriminalom
Premijer Dritan Abazović izazvao je niz reakcija kada je u toku rasprave optužio Demokratsku partiju socijalista, bivše tužioce i pojedine kompanije i medije za povezanost sa kriminalom pozivajući se na, kako je rekao, operativne podatke.
Tako je zaplijenjene cigarete u Luci Bar povezao sa “Bemaxom”, jednom od najvećih građevinskih kompanija u Crnoj Gori, poručujući i da je ta kompanija osnovala jedan medijski portal koji Abazovića posredno dovodi u vezu sa kriminalnim klanovima u Crnoj Gori.
Abazović je pozvao specijalnog tužioca da provjeri njegove navode.
Takođe, optužio je funkcionere iz stranaka koje su zahtijevale pad Vlade za destabilizaciju Crne Gore.
Direktno je prozvao poslanika DPS-a Predraga Boškovića i ministra odbrane iz SDP-a Raška Konjevića kao “političke izvođače destabilizacije Crne Gore”.
Bošković je Abazovićeve kvalifikacije nazvao neistinama i okvalifikovao ih kao “crtanje meta prema političkim protivnicima”.
Iz DPS-a je poručeno Abazoviću da je, ako je imao saznanja o bilo kakvim kriminalnim radnjama, bio dužan da te informacije procesuira zbog funkcije koju pokriva.
Abazovićeva Vlada je formirana 28. aprila, nakon što je u februaru oborena Vlada Zdravka Krivokapića, upravo na inicijativu Abazovića.
Tadašnju Vladu, koju je prevodio Zdravko Krivokapić, formirali su prosrpski Demokratski front, Demokrate i Abazovićev pokret URA.
I Krivokapićeva ekspertska Vlada i Abazovićeva manjinska Vlada formirane su na osnovu izbornog rezultata iz avgusta 2020. godine, kada je tadašnja opozicija porazila Demokratsku partiju socijalista Mila Đukanovića i njene dugogodišnje partnerske stranke.
Na tim parlamentarnim izborima DPS je nakon 30 godina izgubio vlast i prešao u opoziciju.
Odmah po izglasavanju nepovjerenja Vladi oglasio se na Tviteru prethodni premijer Zdravko Krivokapić sa porukom “Proći će! I brzo prođe”.
Zahtjev za razrješenjem predsjednice Skupštine 2. septembra
Crnogorski parlament će 2. septembra odlučivati o razrješenju predsjednice Skupštine Crne Gore Danijele Đurović, na inicijativu opozicionog Demokratskog fronta i Demokrata.
U inicijativi se navodi da je “predsjedavanje Đurović obilježilo kontinuirano kršenje akata kojima se uređuje način funkcionisanja Skupštine Crne Gore”.
“Krši procedure, sprovodi anarhiju, onemogućava dijalog o deblokadi pravosuđa, direktno ugrožavajući evropski put Crne Gore”, kaže se u obrazloženju.
Evropska unija je zahtijevala od Abazovićeve Vlade da ubrzano sprovede reforme, naročito u oblasti pravosuđa kako bi se deblokirao evropski put i dobila zvaršna mjerila do kraja godine.