Alber Kami, sto godina

Povezani članci

• Podsećanje: Radomir Konstantinović (1928 – 2011)
• Bosanska premijera filma “Sevdalinka: Alhemija duše”
• Simon Vej, svetica socijalističkog pokreta
• Boris Buden: Ustaštvo u kulturi sjećanja i kritičkom mišljenju
• Promocija knjige “Vek jedne žene” u Sarajevu
• Minimalističke tajne

Pre tačno 100 godina, 7. novemba 1913, rođen je francuski pisac Alber Kami, dobitnik Nobelove nagrade za književnost.

U Univerzitetskoj biblioteci “Svetozar Marković” u Beogradu, sutra će biti otvorena izložba “U traganju za smislom” u čast Kamijevog jubileja, kao i 100 godina od početka objavljivanja dela “U traganju za izgubljenim vremenom” Marsela Prusta.
Kami je rođen u varošici Drean, u njegovo vreme zvanični francuski naziv je bio Mondovi. Njegov rodni Alžir, zapravo tri severna primediteranska departmana, tada je bio integralni deo Francuske.
Pošto je njegova porodica bila skromnih mogućnosti, školovao se uz državnu pomoć. Na Univerzitetu u Alžiru je diplomirao filozofiju. Kami se bavio novinarstvom, počev od 1937. godine. Tokom studija bio je zapažen fudbaler, a tokom Drugog svetskog rata aktivan učesnik Pokreta otpora.

Njegovo književno delo izraz je osećaja opšte paradoksalnosti savremenog sveta. Smisao je pronalazio u stvaralaštvu, a, prema njegovim rečima, stvarati znači dva puta živeti.
Roman “Stranac”, svojevrsni prikaz besmisla, objavljen je 1942. godine. A tokom te godine pojavio se i njegov esej “Mit o Sizifu”. Ostala dela: “Kuga” i “Pad”, pozorišni komadi “Kaligula”, “Pravednici”, “Opsadno stanje” i “Nesporazum”, eseji “Svadba”, “Pisma nemačkom prijatelju” i “Pobunjeni čovek”…
Švedska kraljevska akademija dodelila mu je 1957. godine Nobelovu nagradu za književnost, a on je tvrdio da je nagradu dobio za esej “Razmišljanja o giljotini”.
Smatra se da je taj esej jedan od najznačajnijih tekstova u borbi protiv smrtne kazne.
Kami razmatra nedelotvornost i probleme smrtne kazne na ideološkoj ravni i smatra da ona umnogome zavisi, kao i egzekucija osudjenih, od mesta i uloge države, ali da “ni u srcima ljudi , ni u prirodi društva neće biti stabilnog mira do onog trenutka kada smrtna kazna bude van zakona – ukinuta”.
Kami je poginuo 4. januara 1960. godine u saobraćajnoj nesreći u varošici Vilblevin na severu Burgundije.
Automobil je vozio njegov izdavač Mišel Galimar. I danas decenijama docnije polemiše se o uzroku tragedije, kao i tome da li bi Kami trebalo da se nadje medju “besmrtnima” u pariskom Pantenonu.

knjizevnost.org