Zajednička borba protiv antisemitizma i islamofobije

Povezani članci

• Izbeći rat po svaku cenu
• Melburn se suočava s najoštrijim mjerama ograničenja
• Indija: Od svinjske gripe umrlo 226 osoba
• Pokret protiv globalizacije: Trump je samo izvršitelj
• Ponovo dileme o porijeklu COVID-19
• “Bosna je mrlja na savjesti čovječanstva”

Evropski antisemiti krajnje desnice sada ciljaju muslimane kao što su nekada stvarali mržnju prema Jevrejima

Piše: Paul Hockenos–Al Jazeera

Val antisemitskog nasilja u Evropi, možda, izgleda kao da opravdava poziv izraelskog premijera Benjamina Netanyahua upućen evropskim Jevrejima da se presele u Izrael gdje Jevreji, tvrdi on, mogu biti sigurni.

„Naravno, Jevreji zaslužuju zaštitu u svakoj zemlji“, rekao je Netanyahu 15. februara, „ali mi kažemo Jevrejima, braći i sestrama: ‘Izrael je vaš dom’. Pripremamo se i pozivamo na masovnu imigraciju iz Evrope“.

Ipak, evropski Jevreji bi trebali odbiti poziv Netanyahua. To je populistički trik uoči izraelskih izbora koji se trebaju održati 17. marta.

Jevreji u Evropi bi, umjesto toga, trebali aktivno učestvovati u društvu u kojem žive, nastavljajući promovisati demokratiju, građanske slobode i toleranciju različitosti kao što su to u prošlosti energično radili u ogromnu korist Evrope.

Antisemitizam je u porastu širom Evrope i potaknut je poznatim i novim antagonizmom. Ubistvo četiri Jevreja 9. januara u košer prodavnici u Parizu uslijedilo je nakon niza smrtonosnih napada na Jevreje širom Evrope u 2014. godini.

Rast antisemitizma

U napadu na sinagogu prošlog mjeseca u Kopenhagenu u Danskoj poginuo je jedan čovjek, a dva policajca su ranjena. Zbog incidenta, jevrejske škole u Belgiji i Francuskoj privremeno su zatvorene.

Jevrejski muzej u Briselu prošle godine je bombardovan. Izvršen je napad na najmanje osam sinagoga u Evropi u julu 2014. godine. Jevreje koji nose kapicu ili kippu maltretiraju, psuju i tuku na ulicama Njemačke.

Istraživanje Evropske unije iz 2012. godine, u kojem je ispitano 6.000 Jevreja u osam evropskih zemalja, u kojima zajedno živi 90 posto evropskog jevrejskog stanovništva, pokazalo je da njih 66 posto vjeruje da je antisemitizam u porastu u Evropi; a 76 posto kaže da su se antijevrejska osjećanja povećala u njihovoj zemlji od 2007. godine.

Godinu dana nakon što je provedeno istraživanje, gotovo polovina ispitanika bila je zabrinuta što su bili meta vrijeđanja i napada u javnosti.

Sedamdeset godina nakon oslobođenja Auschwitza, dana koji se obilježava širom Evrope, jevrejski grobovi su oskrnavljeni i Jevreji se osjećaju neugodno u određenim četvrtima, posebno u onim u kojima živi veliki broj muslimana.

Antisemitizam nije nova pojava u poslijeratnoj Evropi. Ali, oni koji obično ispoljavaju takve osjećaje su evropske grupe krajnje desnice.

Grupe krajnje desnice i populističke grupe i dalje propagiraju mržnju prema Jevrejima, iako je ona dosta prigušenija nego što je bila posljednjih nekoliko desetljeća. (Tu je i vrsta antisemitizma krajnje ljevice koja je usko povezana s antiamerikanizmom i simpatijama prema palestinskoj borbi za državnosti.)

Stranke kao što je Nacionalna fronta u Francuskoj, austrijska Slobodna stranka i belgijska stranka Vlaams Blok odavno trguju antisemitizmom.

Ankete javnog mnijenja pokazuju da u većini evropskih naroda i dalje postoje antisemitski osjećaji, što se u velikoj mjeri shvata kao reakcija na globalizaciju, modernizam i urbane vrijednosti. U centralnoj i istočnoj Evropi, gdje nije došlo do poslijeratnog pomirenja, antisemitizam je snažniji i predstavlja sastavni dio starog narodnog nacionalizma.

Ali, antisemiti krajnje desnice sada imaju prikladniju metu: islam. Isti alati i metafore koje su nekada korištene kako bi se stvorio strah i mržnja prema Jevrejima, sada se koriste protiv muslimana.

Oni tvrde da muslimani preplavljuju njihove zemlje i prorjeđuju njihove nacionalne kulture – tvrdnja koja se koristila protiv Jevreja.

Dok se za Jevreje tvrdilo da sudjeluju u krvavim ritualima, islam se predstavlja kao inherentno nasilna religija, a svi muslimani predstavljaju prijetnju za evropsku sigurnost i identitet.

Njemački pokret PEGIDA, zbog kojeg su ljudi izašli na ulice u Dresdenu i drugim gradovima u Njemačkoj krajem 2014. i početkom 2015. godine, predstavlja savršen primjer toga.

Iako je PEGIDA, prije svega, ciljala muslimansku zajednicu, bliskost tog pokreta s neonacističkim grupama i antiizraelskim strujama je očigledna.

Jedan čovjek sa izraelskom zastavom otjeran je sa demonstracija PEGIDA-e, dok su demonstranti nosili transparente na kojima je pisalo „Samo reci ‘ne’ Izraelu“ i „Neka Njemačka napokon bude Njemačka“.

Ovaj drugi transparent predstavlja ogorčenu referencu o njemačkoj ratnoj krivnji i suočavanju s holokaustom.

Baš kao što je savremeni antisemitizam najjači u mjestima gdje ne žive Jevreji, podrška PEGIDA-i bila je najveća u Dresdenu, gradu u kojem živi manje od 0,5 posto muslimana. Drugim riječima, kao i s antisemitizmom, islamofobija je veoma iracionalna.

Međutim, glavni počinitelji antisemitskih nasilnih i terorističkih napada nisu ideolozi krajnje desnice, nego radikalizirani faktori evropske muslimanske zajednice.

Jasno je da nisu svi muslimani antisemiti. (Kolektivna krivnja je gotovo uvijek greška.)

Ali, ankete pokazuju da je stopa antisemitizma izrazito visoka među evropskim muslimanima, posebno mladim muslimanima i muslimankama.

Nedavno istraživanje pokazalo je da 74 posto francuskih muslimana vjeruje da Jevreji imaju previše utjecaja na nacionalnu ekonomiju. (Ova stopa među nemuslimanskim stanovništvom Francuske je iznosila 25 posto).

Sedamnaest posto francuskih muslimana kaže da Jevreji kontrolišu francuske medije. Studija iz 2013. godine koju je provela Evropska unija utvrdila je da se Jevreji u Evropi osjećaju ugroženo zbog muslimana u njihovim društvima.

Nova knjiga Gunthera Jikelija „Antisemitizam evropskih muslimana“ potvrđuje rezultate istraživanja. Jikeli tvrdi da je antisemitizam sveprisutan u uvjerenjima mladih evropskih muslimana.

Razlozi novog antisemitizma su djelomično društveno-ekonomski, a djelomično politički. Do sada, mladi muslimani koji su učestvovali u nedavnim nasilnim napadima na Jevreje gotovo uvijek su bili siromašni, obespravljeni mladići čije okolnosti stvaraju bijes i ljutnju. U islamu oni pronalaze dom i identitet.

Politika Izraela na Bliskom istoku stalno je potpirivala vatru u posljednje dvije decenije; stalno nasilje protiv Palestinaca u Gazi predstavlja samo najnoviju patnju. Pojava grupe Islamska država Irak i Levant olakšala je mješavinu toksičnog koktela koji cilja Jevreje širom Evrope.

Ali, Jevreji nisu nužno sigurniji u Izraelu nego što su na ulicama Pariza ili Berlina. Evropa se suočava s ogromnim izazovom kako reagovati na ovaj novi faktor u svojoj sredini i kako ga pobijediti bez poticanja više ljudi da se priklone radikalnom islamu.

Otuđenje muslimana

Vidjeli smo da se to dogodilo nakon rata Sjedinjenih Američkih Država u Afganistanu i Iraku, kao odgovor na zatvor Guantanamo, skandal u zatvoru Abu Ghraib, tajne zatvore Centralne obavještajne agencije i napade bespilotnim letjelicama u Pakistanu, Jemenu i Somaliji.

Evropski kongres Jevreja je 14. februara pozvao na jačanje postojećih antirasističkih zakona koji su zagarantovani Evropskom konvencijom o ljudskim pravima. Ti zakoni previđaju zabranu nošenja nikaba (marame koja u potpunosti pokriva lice) bilo gdje u Evropi, kažnjavanje negiranja holokausta i govor mržnje i zabranjivanje slavljenja terorističkih napada.

Ali, prijedlog dugoročno nije konstruktivan. Takve mjere bacaju sumnju na sve muslimane te otuđuju, a ne integrišu muslimane.

Evropske zemlje moraju smisliti način kako da se muslimani osjećaju dio njihovih društava. Nevjerovatno iskustvo je doživjeti da Grad svjetlosti naglo završava u pariskoj četvrti na periferiji u kojoj živi veći dio migracijskog stanovništva.

Ovdje se završava čudesna zemlja muzeja, dobrih restorana, lijepih stambenih zgrada i dobrih poslova i počinje podzemni svijet siromaštva, marginalizacije, nezaposlenosti i ružnoće.

Postoji mnogo načina kako francuska zajednica i zajednice u drugim evropskim državama mogu doprijeti do svojih muslimanskih susjeda.

To bi moglo značiti korištenje međureligijskog dijaloga, zajedničkih građanskih inicijativa, integrisanih škola i inkluzivnijeg upravljanja.

Projekti poput njemačke ”Škole bez rasizma”, neprofitnog projekta koji se bori protiv rasnih predrasuda protiv Jevreja, muslimana i drugih u srednjih školama širom te zemlje, trebali bi se pokrenuti i u drugim evropskim zemljama.

U konačnici, svi Evropljani, uključujući i muslimanske zajednice, moraju insistirati na višem stepenu demokratije, građanske kulture i tolerancije.

Muslimanski lideri se moraju boriti protiv antijevrejskog načina razmišljanja što aktivnije, kao što i evropski Jevreji moraju pomoći da se eliminišu neistine koje potpiruju antiislamski diskurs. To je način da se pobijedi dvostruka opasnost antisemitizma i islamofobije