Manevri Tadićeve dijaspore

Promovisati – šta promovisati, slijediti – politiku samoproglašenog regionalnog lidera u duhu je vremena. Problem je, u najkraćem, u tome što je Boris Tadić regionalni lider samo u jednoj stvari – u destabilizaciji regiona. Stoga se, tim prije što nisam ni fin, ni liberalan ni tolerantan ni intelektualac, osjećam slobodnim da na Tadićeva u znak regionalnog pomirenja i zajedničke budućnosti visoko podignuta tri prsta uzvratim podizanjem srednjeg prsta desne ruke.

U samo deset dana, Tadićeva Srbija uspjela je napraviti ozbiljne svinjarije u dvije susjedne države: Kosovu i Crnoj Gori. Dramatični snimci carinskog rata na Kosovu, koji je počeo tako što je goloruki srpski narod ubio kosovskog policajca, pretopili su se u televizijske izvještaje iz crnogorske Skupštine, gdje je opozicija pod kontrolom Beograda učinila sve da blokira usvajanje Izbornog zakona, bez kojega Crna Gora ne može dobiti famozni početak pregovora sa EU.

Ono što se dešava u Crnoj Gori samo je realizacija strategije politike prema dijaspori koju je ranije ove godine usvojila srpska Vlada. Tim su dokumentom praktično definisani ciljevi crnogorskih političkih partija pod kontrolom Beograda, kao i liderska uloga crkve u čitavom procesu. Strategija daje rezultate. Praktičnu aplikaciju Strategijom projektovane sinergija crkveno-političkih aktivnosti vidjeli smo ovih dana: dok je srpski patrijarh Irinej u pratnji glave porodice Đoković obilazio Crnu Goru i jačao duhovno srpsko-crnogorsko jedinstvo, političke partije su u Skupštini blokirale usvajanje Izbornog zakona.

Usvajanje rečenog zakona opozicione partije su uslovile ustupcima vlasti po pitanju srpskog jezika i državljanstva. Zahtjeve nije lako ispuniti, tim prije jer rješenja koja opozicija traži nisu moguća po važećem crnogorskom Ustavu.

Čini se kako vlast nema drugu mogućnost nego da napravi ustupke koje traži opozicija. Zakon ne može biti usvojen bez dvotrećinske većine. Koje nema bez glasova opozicije. Blokada pregovora sa EU za Crnu Goru bi značila izgubljenu i turbulentnu barem sljedeću godinu. Žrtvovati evropske integracije zbog bilo kojeg iz seta takozvanih identitetskih pitanja ne čini se mudro – jer blokada u EU integracijama znači lošiju poziciju države Crne Gore u svakoj političkoj borbi, pa i onoj koju je ta država prisiljena konstantno voditi : blokadi nastojanja Beograda da identitetski re-kodira Crnu Goru i pretvori u još jednu srpsku državu na Balkanu. Svakim korakom kojim je Crna Gora bliža EU i NATO-u, manja je sposobnost Srbije da destabiliše tu državu. U suprotnom, ostvarenje ciljeva Beograda u Crnoj Gori samo je pitanje vremena.

Ako Grk nešto zna, to je da se cjenka. Ako opozicija traži jezik i državljanstvo, daš joj jedno od toga i pokažeš da si za kompromis. Onda je teret odbijanja na njima. Naravno, crnogorska opozicija je apsolutno sposobna da, nakon što vladajuće partije pristanu na njihove zahtjeve, postave nove. Još dva. Pa onda još dva. Potom, zašto ne, još tri. Ili četiri. Itakodalje. Ali tada bi, čak i za najveće brave, a kamoli za EU-izvjestioce, bilo jasno ko je kriv.

Druga opcija je: sa opozicijom ući u medijski rat oko toga ko je kriv i uzdati se da će EU nekim čudom zažmuriti i častiti Crnu Goru početkom pregovora. To je opasna igra: poziciju vlasti dugoročno ništa ne može destabilizovati tako snažno i, izgledno fatalno, kao neuspjeh u EU integracijama.

Protiv Tadićeve politike ne može se boriti tako što će joj se dozvoliti da realizuje svoje ciljeve. Blokada u procesu integracije Crne Gore u EU nedvojbeno bi značila Tadićev trijumf.