ENG
Kurspahić: BiH u evropskom ćorsokaku
Autor/ica
Povezani članci
Istaknuti predstavnici evropskih institucija ovih su dana zvanično izrazili “veliko razočarenje” bosanskohercegovačkim političkim vođama. Generalni sekretar Savjeta Evrope Thorbjørn Jagland i komesar za proširenje Evropske Unije Stefan Fule u zajedničkoj izjavi saopštili su: “Savjet Evrope i Evropska komisija zapažaju s velikim razočarenjem da su institucionalne i političke vođe Bosne i Hercegovine propustile prvi rok za provođenje Mape puta i nisu podnijeli zajednički predlog na osnovu političkog sporazuma Parlamentarnoj skupštini za usklađivanje Ustava Bosne i Hercegovine s Evropskom konvencijom o ljudskim pravima i osnovnim slobodama (presuda ‘Sejdić i Finci’) do 31. avgusta, kako su se složili na sastanku u Briselu 27. juna”.
Evropa podsjeća kako se Mapa puta, prema pridruženju Bosne i Hercegovine, neće promijeniti i kako presuda mora da se provede i sa žaljenjem primjećuju kako su ta pitanja bosanskohercegovačkim političkim vođama manje važna od njihovih političkih rivalstava.
Cinična domaća publika reći će kako ni ovom izjavom Evropa ne otkriva ništa novo, i kako čak samo potvrđuje da nema nikakav odgovor na nezainteresovanost bosanske političke elite za evropske perspektive, ali ima u tom saopštenju i nova dimenzija: evropski partneri naime po prvi put personalizuju odgovornost za propuštanje roka za ispunjavanje preuzetih obaveza pripisujući je “političkim rivalstvima”, dakle otimanju za funkcije i uticaj koje je postalo važnije i od evropske budućnosti Bosne i Hercegovine.
Kontinuirana politička kriza u Bosni i Hercegovini na taj način je metastazirala pomjerajući se od paralizirajućeg nadmetanja dva nepomirljiva koncepta, “stopostotne” i “minimalističke” države, u kojem su politički potpuno izgubljenje četiri godine od izbora 2006. do izbora 2010. godine, na teren pojedinačnih političlkih sujeta i megalomanije u kojoj je otimanje za funkcije i ličnu promociju važnije od evropskih perspektiva države i njenih građana.
Ta opsjednutost vlašću i ličnim pozicijama u njoj doprinijela je da više od 14 mjeseci poslije izbora Bosna i Hercegovina nije mogla da formira Savjet ministara na državnom nivou, a kad je to najzad i postignuto krajem decembra 2011. neprirodne koalicije nisu potrajale ni pola godine: odluka Socijaldemokratske partije da odbaci jedne, a prigrli druge partnere na vlasti proizvela je nove zastoje, blokade, sporove i politička neprijateljstva u kojima su odjednom manje-više opskurne političke ličnosti postale važnije i od Mape puta prema Evropi.
Sastanak čelnih ljudi vodećih stranaka BiH
A kada velike ideje “države za čovjeka”, kako su socijaldemokratri definisali svoj pobjednički predizborni program 2010, padnu na nivo ličnih otimačina za funkcije i uticaj s osloncem na nepouzdane i promjenjive “matematičke” većine, potpuno se zanemaruju svi ostali poslovi – uključujući i ispunjavanje svečano prihvaćenih obaveza pred Evropom – i otvaraju se novi frontovi i ciklusi sukobljavanja. Tako, recimo, vođa socijaldemokrata nema baš vremena – ni razloga – da proslavlja najnoviju “pobjedu” u vezi sa smjenjivanjem dosadašnjeg predsjedavajućeg i dopredsjedavajućeg u federalnom parlamentu jer se pred državnim parlamentom, nekom drugom potencijalnom matematičkom većinom, zahtijeva i njegova smjena sa funkcije državnog ministra inostranih poslova.
Ako se tom zahtjevu vladajuće partije u Republici Srpskoj – prema sadašnjim nagovještajima – pridruži i Stranka demokratske akcije, nezadovoljna smjenom svojih kadrova, nije isključeno da se sabere dovoljno glasova i za takvu smjenu kao što je moguće da sukobi i manevri povodom tog predloga rezultiraju novim mjesecima potpune paralize političkog odlučivanja i daljim zaostajanjem u ispunjavanju evropskih obaveza.
Evropa je u bavljenju Bosnom i Hercegovinom i sama stekla neka potpuno nova iskustva.
U ranijim fazama proširenja Unije, imala je posla s državama u kojima je vladao entuzijazam za pridruženje u kojem su sve relevantne političke partije i ličnosti jednodušno radile na ispunjavanju obaveza: sama privlačnost evropskog projekta bila je dovoljna da provođenje Mape puta – prema Uniji – postane i glavni kriterij po kojem je javnost u tim državama mjerila uspješnost partija i ličnosti u izbornim ciklusima.
Nasuprot tom univerzalnom evropskom iskustvu – u Bosni i Hercegovini godinama je zaostajanje u ispunjavanju evropskih zahtjeva objašnjavano nacionalističkim otporima i blokadama i tek je s postepenim gubljenjem strpljenja s političkim vođama i njihovim sujetama, u ovoj najnovijoj izjavi, Evropa personalizovala odgovornost za neispunjavanje preuzetih obaveza pripisujući je “političkim rivalstvima”, a ne više samo maglovitim konceptima nacionalizma. Kakve god bile njihove sudbine kod kuće, u ličnim sukobljavanjima kojima se ne nazire kraj, bosankohercegovačke političke vođe rizikuju da izgube i kredibilitet za partnerstvo s Evropom.
Autor/ica
