Za nepoverovati: SPC zahteva odvajanje crkve od države!
Povezani članci
Foto: Tanjug
Odvajanjem od države crkva će pokazati da se više uzda u božiju snagu nego u snagu vlasti.
Prenosi: Tomislav Marković
Obustavljena izgradnja hrama svetog Save
Na poslednjem zasedanju svetog Sinoda Srpske pravoslavne crkve odlučeno je da se prekine sa izgradnjom hrama svetog Save, sve dok u Srbiji ne budu uspostavljeni pravda i ravnopravnost. „Kad prestane izrabljivanje i gladni budu nasićeni, tada možemo nastaviti sa gradnjom hrama“, izjavio je patrijarh Irinej. Odluka je doneta jednoglasno, svi episkopi su se složili da je zidanje velelepnih crkvenih građevina u zemlji siromašnih i nezaposlenih sebičan, nemoralan i nehrišćanski čin. „Što je najgore, sredstva za podizanje hrama uglavnom smo nabavljali iz budžeta, otimačinom iz polupraznih džepova pauperizovanih građana koje niko ništa nije pitao, kao i haračem preko poštanskih markica. Crkveni velikodostojnici se duboko kaju zbog pohlepe kojoj su se prepustili omađijani činima kneza ovog sveta“, rekao je mitropolit Amfilohije, lijući suze pokajanja koje su mu kvasile mantiju.
Istinski hram božji su ljudi koji su stvoreni po liku i podobiju Gospodnjem, da imaju život večni, a ne trošne, propadljive zidine koje uporno nagriza neumoljivi zub vremena i koje će neminovno završiti u prahu. Hrist je lepo rekao: ‘Ne sabirajte sebi blaga na zemlji, gde moljac i rđa kvari, i gde lopovi potkopavaju i kradu; nego sabirajte sebi blaga na nebu, gde ni moljac ni rđa ne kvari, i gde lopovi ne potkopavaju i ne kradu. Jer gde je blago vaše, onde će biti i srce vaše’ (Matej, 6, 19-21), samo smo mi potpuno zaboravili njegove reči i prepustili se zemaljskim uživanjima u veličini i moći“, naglasio je patrijarh Irinej, okrenuo se i odjurio u svoje odaje da obriše prašinu sa zaturenog Novog zaveta i da se baci na čitanje zaboravljenog štiva nakon dugog niza protraćenih godina.
Kako nezvanično saznajemo iz izvora bliskih jevanđelju, jedan deo episkopa je sklon ideji da se sa gradnjom hrama nikada ne nastavi, već da se ovo džinovsko vračarsko zdanje, neprimereno hrišćanskoj skromnosti, proda i da se tako dobijenim novcem izgradi sklonište za beskućnike i pokrene lanac narodnih kuhinja. Crkva je ipak telo Hristovo, sačinjeno od živih ljudi a ne od mrtvih cigala i maltera, kao što kaže apostol Pavle u Prvoj poslanici Korinćanima: „Ne znate li da ste hram Božiji i da Duh Božiji obitava u vama? Ako neko razara hram Božiji, razoriće njega Bog; jer je hram Božiji svet, a to ste vi”. Radikalna grupa episkopa tvrdi da crkvene starešine imaju obavezu da brinu o svakom členu tela Gospodnjeg, po rečima apostola Jovana: „A koji ima bogatstva ovoga svijeta, i vidi brata svojega u nevolji, i zatvori srce svoje od njega, kako onda ljubav Božija boravi u njemu? Dječice moja, ne ljubimo riječju ni jezikom, nego djelom i istinom” (1 Jov, 3, 17-18). Ali to će biti tema narednog zasedanja svetog Sinoda SPC. (“Pravoslavlje” br. 666)
Razvod crkve i države
Na zasedanju svetog Sabora Srpske pravoslavne crkve doneta je odluka da se crkva odvoji od države. Episkopi su na ovaj čin bili potaknuti sramnom ulogom koju je crkva odigrala u novijoj istoriji, kada je prestala da služi bogu i okrenula se idolima nacije i države, šurujući sa svim vlastima koje su uspostavljene u Srbiji u poslednjih četvrt veka. Crkva se uključila u sveopšti grabež, stajući otvoreno na stranu moćnih i bogatih, a protiv sopstvenog vernog naroda, tako da joj je preostalo ili da se preimenuje u Srpska đavoslavna crkva ili da se vrati Hristu.
U dokumenta sa Sabora, koji nosi naziv “Caru carevo, Bogu Božije” između ostalog stoji: “U trenutku kad jedan sistem prestane da obezbeđuje zajedničko dobro, u korist samo jednog dela povlašćenih, crkva mora ne samo da razobliči nepravdu već i da se odvoji od tog nepravednog sistema. Raskrinkavanje nepravde podrazumeva i da se onemogući služenje hrišćanstvom za legitimisanje postojećeg izrabljivačkog poretka. Jedan od najjasnijih znakova nezavisnosti i jevanđelske slobode koji naša crkva mora dati jeste raskid svake ekonomske veze s političkom vlašću i odbacivanje bilo koje legalne zaštite ili povlastice, uključujući sve privilegije stečene tokom novije istorije. Crkva mora raskinuti svaku konkretnu povezanost s bilo kojim tipom političke, ekonomske i socijalne vlasti, i mora da se izloži opasnosti da bude kritikovana i progonjena ili da oskudeva u ekonomskim sredstvima i mogućnosti podrške, kako bi uvek, poput Hrista, bila u službi onih koji trpe, najsiromašnijih i najpotrebitijih. Progonstvo je karakterističan znak autentičnosti crkve. Crkve koja ne trpi progonstva nego uživa u privilegijama i uzda se u zemaljske stvari – treba se plašiti! To nije prava crkva Isusa Hrista.
Odvajanjem od države crkva će pokazati da se više uzda u božiju snagu nego u snagu vlasti. Biti u svetu ali ne i od sveta za SPC znači konkretno biti u sistemu, ali mu ne pripadati. Crkva deli odgovornost za sadašnje katastrofalno stanje srpskog društva. Moramo se suočiti sa sopstvenom mračnom prošlošću i vratiti se onome što je naša osnovna misija. Naša pastirska dužnost je da razobličimo sve što ugrožava pravednost, sve što podstiče na tlačenje i sve što razara bratstvo među ljudima. Na to nas potiče zadatak solidarnosti sa siromašnima kojoj nas vodi delotvorna hrišćanska ljubav. Solidarnost znači da njihove probleme i borbe smatramo svojima i da umemo da govorimo u njihovo ime. To se mora konkretizovati u razobličavanju nepravde i tlačenja, u hrišćanskoj borbi protiv nepodnošljivog stanja u kojem su siromašni najčešće žrtve. Sam gospod Bog nam je kroz proroka Isaiju zaveštao šta treba da činimo da bismo bili u zajednici s njim: ‘Ovo je post koji mi je po volji: kidati okove nepravedne, razdrešiti remenje od bremena, puštati na slobodu potlačene, slomiti sve jarmove; podeliti hleb svoj sa gladnima, uvesti pod krov svoj beskućnike, odenuti onog koga vidiš golog’. Hrišćanin koji ovu obavezu solidarnosti sa siromasima ne želi da sprovodi u delo, nije dostojan hrišćanskog imena”.
Kao prve konkretne korake u odvajanju crkve od države episkopi su najavili zahtev za prestankom svih dotacija iz budžeta koji će uputiti Skupštini i Vladi Srbije, vraćanje celokupne imovine koju je crkva dobila restitucijom, kao i zahtev za ukidanjem veronauke u školama. Ako se država ogluši o zahteve, crkva će sav novac dobijen od države usmeriti u najsiromašnije krajeve kao pomoć socijalno ugroženima, zemlju i ostala dobra će podeliti potrebitima, a veroučitelje će povući iz škola. (“Sabornost”, br. 1389)