Budućnost pošumljavanja pripada dronovima?

Povezani članci

• Hoće li ovo biti najveći nacionalni park na svijetu?
• Švicarska: ‘Komemoracija’ glečeru koji nestaje
• Požar kod Boračkog jezera i dalje aktivan
• Predata inicijativa za odbacivanje Prijedloga Odluke o davanju saglasnosti za provođenje koncesija za izgradnju MHE “Bilješevo” na rijeci Bosni i svih ostalih mHE u Kaknju
• Copernicus: Drugi najtopliji mart u historiji
• Zbog čega je rudnik soli u Tuzli idealan za skladište plina i u kojem slučaju je moguća havarija

Kompanija BioCarbon predstavila je projekat pošumljavanja uz pomoć bespilotnih letelica. Prema njihovim predviđanjima ovakav način pošumljavanja koštao bi samo 15% procenata od uobičajene cene zasnivanja novih šumskih zasada.

Budući da se svake godine uništi 26 milijardi stabala drveća, a da drveće ima višestruku ulogu u očuvanju života na planeti, neophodno je upotrebljavati metode, kojima se uz što manje troškove zasadi što veća količina drveća. Metoda sadnje pomoću dronova ima veću efikasnost od klasične sadnje iz aviona (bacanjem semenki, koje se često oblažu glinenim pokrivačem), uz nižu cenu od provereno efikasne ručne sadnje drveća.

Dronovi izbacuju semenke u fazi pred klijanje na tačno određene pozicije. Semenke se oblažu hidrogelom, koji je obogaćen hranljivim sastojcima. Iako je potvrđeno da je ova metoda efikasnija od klasične sadnje iz aviona, i jedna i druga metoda su ipak “daljinske”, tj isključuju stvarni kontakt sa prirodom, dok direktna sadnja, sa učestvovanjem lokalnog stanovništva pored pošumljavanja doprinosi i razvijanju odgovornijeg odnosa prema životnoj sredini.

Inače, na planeti je sve više primera masovnog organizovanog pošumljavanja u cilju očuvanja životne sredine, umanjenja suše, čak i u svrhu borbe protiv komaraca koji prenose malariju. Navešćemo nekoliko primera.

Ministarstvo za ruralni razvoj Indije iznelo je predlog sadnje 2 milijarde stabala pored indijskih puteva, kojim bi se uposlilo do 300000 mladih ljudi.

Jedna Pakistanska provincija ima u planu sadnju milijardu stabala, dok Etiopija planira obnavljanje 15 miliona hektara degradiranog zemljišta pomoću pošumljavanja.

U Japanu je u toku projekat Velikog šumskog zida, koji bi služio kao odbrana od cunamija.

Sa druge strane, u Keniji sadnja drveća postaje zakonska obaveza. Prema planu Vlade Kenije, do 2030. godine, svako domaćinstvo mora imati bar 1% površine zemljišta pod drvećem.

E, sada, kakve veze ovo ima sa svima nama? Pre svega, većina gorepomenutih država prvenstveno ima probleme sa sušom, degradacijom zemljišta, pogoršanjem mikroklime, dezertifikacijom (širenjem pustinjsih područja) i sl. Srbija nema takve probleme, ali je u proleće 2014. godine imala katastrofalne poplave, što se na prvi pogled teško može dovesti u vezu sa pošumljavanjem. Ili nedostatkom drveća. Ipak, poslušajmo sledeću priču iz Velike Britanije.

Na sajtu engleskog intelektualca George Monbiot-a predstavljena je istinita priča o grupi farmera iz Pontbrena, koji su tokom 90-ih shvatili da uobičajena stočarska paradigma “što više stoke-što više površina namenjenih za ispašu na račun svega ostalog” jednostavno ne funkcioniše. Nakon velikih šteta koje su pretrpeli od poplava, farmeri su počeli da rade suprotno od dotadašnje prakse: počeli su da sade drveće po obodima brežuljaka, kako bi sprečili eroziju, a na mestima gde se prirodno sakupljala voda prestali su sa dotadašnjim metodama isušivanja, već su dozvolili formiranje vodenih površina. Održavanjem novih šumskih zasada došli su do novog resursa: ostataka drveta, koje su mleli i počeli koristiti umesto slame, da bi ih na kraju ponovo kao đubrivo vratili u “sistem”. Pri poseti poljoprivrednih konsultanata britanske vlade uočeno je da na posedima, gde je primenjena tehnika pošumljavanja, zemljište ima potpuno drugačije karakteristike. Nakon obavljenih istraživanja, utvrđeno je sledeće: na pošumljenim delovima zemljište je upijalo 67 puta više vode nego na klasičnim pašnjacima. Jedno od istraživanja, sprovedenih nakon tog otkrića, predvidelo je da samo 5% pošumljavanja može umanjiti količina vode pri vrhuncu poplavnog talasa  za 29%. Upravo ti vrhunci poplavnih talasa i jesu najopasniji i upravo se njihovim umanjivanjem, usporavanjem i odlaganjem sprečavaju štete najvećih razmera.

Koliko ovaj i slični primeri mogu poslužiti kao putokaz u traženju drugačijeg pristupa u upravljanju vodom, zavisi od nas samih. U svakom slučaju, percepcija vodenih tokova često se izjednačava sa percepcijom krovnih oluka, sa ciljem da se samo što pre oslobodimo viška atmosferske vode. Drveće međutim može da zadržava višak vode, omogućava njeno kruženje u prirodi, stvara drugačiju mikroklimu i čini još mnogo korisnih stvari po očuvanje života na planeti, ali ipak često biva interpretirano samo kao nekakav lako zamenjivi “usev”, u rangu jednogodišnjih biljaka, čijom eksploatacijom se ostvaruje jednostruka korist i ništa više od toga. Japanski alternativni poljoprivrednik Masanobu Fukuoka imao je izreku da “Kiša dolazi iz zemlje, a ne odozgo“. Pod tim je mislio da drveće omogućava veće upijanje atmosferskih padavina, vraćanje vode u atmosferu i češće padavine, ali sve na način koji je umereniji i povoljniji po život na planeti, sa manjom verovatnoćom pojave poplava i suša.

Da li budućnost pošumljavanja pripada dronovima, ostaje da se vidi. Ono, što je sigurno, to je da u uništavanju drveća ljudi još uvek ubedljivo vode.

ekologija.rs