Deportacija

Povezani članci

• Vijeće UN-a izglasalo rezoluciju o istraživanju zločina u Ukrajini
• Corona kriza na sjeveru: Švedska bira poseban put
• Erdogan voli Francusku
• Ukrajina se ‘bori za sve nas’ poručili iz U2 tokom nastupa u metrou u Kijevu
• Obnovljena dozvola za tursku akciju u Siriji
• Zašto svijet nikada nije bio manje siguran?

Photo by Haley Black/pexels.com

Nedavna deportacija u Francusku advokata Salaha Hamurija, iz porodice koja generacijama živi u Jerusalimu, opomena je izraelskih vlasti svim palestinskim stanovnicima ovoga grada. Ako ne budu građani pokorni i njima može biti oduzeta stalna boravišna dozvola. Slučaj Hamurija, koji je deportovan po nalogu ministarke unutrašnjih poslova Ajelet Šaked, pokazuje da izraelske vlasti ne odstupaju od politike zastrašivanja i da ih diplomatski protesti koji stižu iz Francuske neće impresionirati.

Ovo je slučajno bilo proterivanje van državnih granica, jer je Hamuri i francuski državljanin. Drugi stanovnici Jerusalima koji su lišeni statusa mogu biti deportovati u neku od palestinskih enklava na Zapadnoj obali, kao što su u poslednjoj deceniji tamo proterana tri Hamasova člana palestinskog parlamenta i jedan bivši ministar. Možda čak i u Gazu, koju Izrael koristi kao kaznenu koloniju još od Druge intifade. Može im biti dozvoljeno i da žive u Jerusalimu, ali lišeni osnovnih prava kao što su zdravstvena zaštita i pravo na školovanje.

Hamurijevoj deportaciji je prethodilo uskraćivanje stalnog boravka pre više od godinu dana u skladu sa amandmanom zakona o oduzimanju tog statusa zbog „kršenja principa lojalnosti državi Izrael“ iz marta 2018. godine. Ovaj amandman bliže određuje primenu Zakona o ulasku u Izrael na Palestince rođene u Jerusalimu, čije su porodice tamo živele pre nastanka izraelske države. Tako da je ovo najnovije proterivanje prvorazredni skandal: Hamurijeva porodica je oduvek tu. Pravni okvir je dizajniran tako da obuzda i podnese prisustvo Palestinaca u Istočnom Jerusalimu – do pripajanja tog dela grada Izraelu. Zakon se primenjuje na nejevreje i državljane drugih zemalja koji su emigrirali u Izrael, a na koje se ne odnosi Zakon o povratku.¹ Njima je dozvoljeno da budu u Izraelu zahvaljujući velikodušnosti vlasti, njihov boravak se tretira kao privremen i ističe ako van zemlje provedu određeni broj godina, što se tumači kao napuštanje zemlje.

Čovek koji je omogućio da se Palestinci starosedeoci iz Istočnog Jerusalima tretiraju kao imigranti, uslovljeni i privremeni građani koji su tu samo zbog dobre volje vlasti, je sudija vrhovnog suda Aron Barak.² Barak je 1988. presudio da država ima pravo da protera Dr Mubaraka Avada, rođenog u Jerusalimu 1943. godine, koji je kad je grad okupiran 1967. dobio izraelsku ličnu kartu. Zatim je otputovao u inostranstvo na studije i godinama živeo na relaciji SAD-Jerusalim. Uoči Prve intifade Izraelu se nije svideo njegov plan nenasilne narodne pobune protiv okupacije. Odlučeno je da se on deportuje, a kada je podneo žalbu vrhovnom sudu, Barak je državi obezbedio presedan za sve buduće slične slučajeve. Status stanovnika istočnog Jerusalima, utvrdio je Barak, reguliše se Zakonom o ulasku u Izrael koji palestinskim stanovnicima Jerusalima dozvoljava ili ne stalni boravak u Izraelu. Ovaj zakon ovlašćuje ministra unutrašnjih poslova da utvrdi uslove tog stalnog boravka. Odatle se u jednom skoku stiže do primene akta o lojalnosti.

Po toj osnovi izraelske vlasti su lišile prava prebivališta oko 13 hiljada stanovnika Jerusalima, posebno od 1995. godine, uz tvrdnju da oni ne žive u Jerusalimu već u inostranstvu ili na Zapadnoj obali. Mnoge peticije vrhovnom sudu koje su godinama podnošene protiv uskraćivanja statusa pokazale su da su jerusalimski Palestinci autohtoni stanovnici i da nisu imigranti. Ali država je nastavila da ukida rezidencijalni status Palestinaca iz Jerusalima zbog dužeg boravka u inostranstvu. U septembru 2017. sud je naložio da se ukine boravišni status već spomenutih članova palestinskog parlamenta i bivšeg ministra. U istom obrazloženju vrhovni sud je sugerisao vladi izmenu zakona u smislu uvođenja mogućnosti ukidanja statusa zbog povrede lojalnosti državi. I zaista, posle nepunih godinu dana zakon je izmenjen.

Definicija „povrede lojalnosti državi“ je dovoljno široka kako bi Šabak i ministarstvo unutrašnjih poslova mogli da je primene na bilo kog Palestinca iz Istočnog Jerusalima. Prema toj izmeni zakona, povreda lojalnosti se odnosi na teroristički čin, pomaganje ili podržavanje terorizma ili aktivno učešće u terorističkoj organizaciji ili proglašenoj terorističkoj organizaciji, na izdaju i tešku špijunažu. Oni koji utvrđuju da li se radi o terorizmu i izdaji su članovi Kneseta, predstavnici Šabaka i druge pristalice okupacije. Sve oni su predstavnici države koja upravlja Palestincima protiv njihove volje i koja je njihov grad pretvorila u enklavu odsečenu od ostatka palestinske teritorije, osiromašila ih, preuzela njihovu zemlju i raskomadala je u neprijateljska jevrejska naselja.

Određenje „povrede lojalnosti“ je blisko proceni o tome ko je „opasan za bezbednost zemlje“. Ona omogućava pritvor bez optužnice i ukidanje prava optuženog da se brani sa slobode. Hamuri je bio osuđen kao mladić od 20 godina na 7 godina zatvora zbog učešća u planiranju ubistva rabina Ovadije Josefa. Posle puštanja na slobodu 2011. upisao je studije prava, a onda se zaposlio kao pravnik u organizaciji za zaštitu prava zatvorenika. Više puta je bio u pritvoru, ali protiv njega nikada nije podignuta optužnica. Prošle godine su tri nezavisna međunarodna eksperta utvrdila da njegov telefon špijunira softver Pegaz, ali vlasti su odbile da istraže taj slučaj. Zakoni su namerno dvosmisleni i služe tome da odvrate palestinske građane od političkog angažmana. Čak i druženje sa ljudima koji se smatraju opasnima po bezbednost Izraela tretira se kao delovanje protiv vlasti koja im je nametnuta.

Amira Hass, Haaretz, 19.12.2022.

Prevela sa hebrejskog Alma Ferhat

Peščanik.net

1. Zakon o povratku važi samo za jevrejsku dijasporu. On omogućava svima koji imaju jevrejsko poreklo da dobiju izraelsko državljanstvo (nova vladajuća koalicija sada želi da ukine član koji to omogućava i unucima Jevreja).
2. Aron Barak važi za liberalnog sudiju. Ali kada je u pitanju državna bezbednost, sudije retko odstupaju od zvanične politike.