Počeli opšti izbori u Bosni i Hercegovini

Piše: Gordana Sandić-Hadžihasanović, RSE

Registrovanih 3.278.908 birača u Bosni i Hercegovini u nedjelju bira novu vlast na državnom, entitetskom i kantonalnom nivou za naredne četiri godine. Više od 5.000 biračkih mjesta otvoreno je tačno u 7.00 sati.

Svi punoljetni stanovnici će do 19.00 sati moći iskazati svoju demokratsku volju – dati povjerenje onim za koje smatraju da ovoj zemlji mogu donijeti prosperitet.

Prvi preliminatorni rezultati biće objavljeni u ponoć, a konačni najkasnije do 11. novembra.

Ovo su sedmi opšti izbori od Dejtonskog mirovnog sporazuma i četvrti od kada se zvaničnici biraju na mandat od četiri godine.

Opšti izbori 2014. kao i oni 2010., održaće se bez provedene presude Evropskog suda za ljudska prava u Strazburu, u predmetu “Sejdić-Finci” što znači da nije osigurana ravnopravnost svih bh. građana, odnosno, i dalje se za Predsjedništvo BiH i Dom naroda Parlamenta, mogu kandidovati samo pripadnici tri konstitutivna naroda. Uprkos brojnim pritiscima, Ustav i Izborni zakon nisu promijenjeni i ova diskriminacija nije otklonjena.

Po prvi put će glasati i generacija rođena nakon završetka rata u Bosni i Hercegovini. Od njih , kao i uopšte od mladih u BiH se očekuje da izađu na izbore i svoj glas daju onim koji će im osigurati budućnost, jer sada skoro 70 posto mladih želi napustiti zemlju i nastaviti život negdje drugdje.

Ovi izbori donose i dvije novosti: prvi put je obavezno učešće žena na kandidatskim listama povećano sa 33 na 40 odsto, odnosno 83 poslanika za Narodnu skupštinu Republike Srpske ubuduće će se birati iz devet umjesto dosadašnjih šest izbornih jedinica.

Koga biraju građani BiH?

– Predsjedništvo Bosne i Hercegovine,
– Predstavnički dom Parlamentarne skupštine Bosne i Hercegovine,
– Predstavnički dom Parlamenta Federacije Bosne i Hercegovine,
– Predsjednika i potpredsjednike Republike Srpske,
– Narodnu skupštinu Republike Srpske,
– Skupštine kantona u Federaciji Bosne i Hercegovine.

Ko učestvuje u izbornoj utrci?

Učestvuje 98 političkih subjekata – 50 političkih stranaka, 24 koalicije, 24 nezavisna kandidata Ili , ukupno 7.748 kandidata (3.276 žena i 4.472 muškarca).

Glasanje u Mostaru

Ko se bira?

Ukupno treba izabrati 518 “nosilaca” mandata:

– Predsjedništvo Bosne i Hercegovine: 3
– Parlament Bosne i Hercegovine: 42
– Parlament Federacije BiH: 98
– Predsjednik i podpredsjednici Republike Srpske : 3
– Narodna skupština Republike Srpske: 83
– Kanton 1 (Unsko-sanski kanton): 30
– Kanton 2 (Posavski kanton): 21
– Kanton 3 (Tuzlanski kanton): 35
– Kanton 4 (Zeničko-dobojski kanton): 35
– Kanton 5 (Bosansko-podrinjski kanton): 25
– Kanton 6 (Srednjobosanski kanton): 30
– Kanton 7 (Hercegovačko-neretvanski kanton): 30
– Kanton 8 (Zapadnohercegovački kanton): 23
– Kanton 9 (Kanton Sarajevo): 35
– Kanton 10 (Livanjski kanton): 25

Koliko novca će biti potrošeno?

U državnom budžetu je planirano 4,5 miliona eura. Najznačajnija stavka je naknada za rad članova biračkih odbora – 2,48 miliona eura.

Kada se očekuju rezultati?

Prve preliminarne, nezvanične i nekompletne rezultate, Centralna izborna komisija BiH (CIK BiH) objaviće 12. oktobra u 24 sata.

Ažurirani podaci dan kasnije, 13. oktobra, biće saopšteni u poslijepodnevnim satima. U periodu od 14. do 18. oktobra, podaci će se objavljivati svaka 24 sata.

Od 19. oktobra do njihovog potvrđivanja, svakih 48 sati. Potvrđene rezultate opštih izbora 2014. godine, CIK BiH objaviće najkasnije 11. novembra.

Nakon toga počinju da teku ustavni rokovi za konstituiranje novih saziva parlamenata i skupština.

Ko će nadgledati izbore?

Prema posljednjim podacima, izbore u BiH će nadgledati čak 50.000 posmatrača iz domaćih i međunarodnih organizacija kao i predstavnika političkih partija. To je rekordan broj u poređenju sa prethodnim izborima..

Poruke bh. građanima

Bosancima i Hercegovcima su se uoči izbora, pored ostalih obratili visoki predstavnik međunarodne zajednice Valentin Inzko i specijalni EU predstavnik, Peter Sorensen.

“Molim vas da uložite četiri minute svog vremena za naredne četiri godine vaše budućnosti. Pozivam svakog glasača da u nedjelju izađe na biralište – ne dopustite da ova prilika za izgradnju ljepše budućnosti za vas i vašu djecu prođe pored vas”, poručio je Inzko.

Sorensen je kazao da su izbori ključna prilika za građane, da se njihov glas čuje i da imaju udio u rukovođenju Bosnom i Hercegovinom.

“Pred BiH stoje veliki izazovi, pogotovo u oblasti ekonomije i otvaranja radnih mjesta, stoga pozivam sve ljude da izađu i glasaju – i to da glasaju za ljude koji će na najbolji način dovesti BiH na mjesto koje joj po pravu pripada”, rekao je Sorensen.

Njihove, kao i sve druge poruke građanima Bosne i Hercegovine svode se na jedno: Trebate BIRATI a ne samo glasati.