Okviri za brigu o Crnoj Gori

Izdvajamo

• Ovakav premijerov otkorak od naše političke zbilje i činjenica koje je konstituišu je zaista zabrinjavajući. Oni optimističniji od mene tvrde da su to konsekvence prijašnjeg aranžmana s političkim elitama u Srbiji, u koji je Abazović ušao. Ja mislim da nije sasvim neosnovano razmišljati i o patološkoj dimenziji skorih dešavanja.

Povezani članci

• Puljak iz Splita poručio: Moramo zaštiti slobode i prava žena, te ih čuvati kao najveće blago!
• Elvedina Omerhodžić: Ako Banja Luka želi obilježavati pobjedu nad fašizmom, mora raskrstiti s Mladićem i njemu sličnima
• Zlatko Jelisavac: Branku
• Apel s Balkana: Još nije kasno da EU i SAD spriječe politiku koja vodi u nasilje
• „Identitluk“ kreće na bh. turneju
• Nikolaidis: Represivni aparat prema huliganima, crkvi i četništvu biće pojačan

Foto: gov.me

Premijer u tehničkom mandatu, gospodin Abazović, štoviše, osporava očigledno. On osporava jasno utemeljene i dokumentovane činjenice o pogubnoj ulozi SPC i Rusije u Crnoj Gori, o malicioznom uticaju Aleksandra Vučića, pa čak i o dokumentovanom srpskom klero-nacionalističkom političkom profilu i desničarskoj ideološkoj matrici na kojoj počiva Demokratski front. Ovakav premijerov otkorak od naše političke zbilje i činjenica, koje je konstituišu, zaista je zabrinjavajući

Smijenjeni direktor Agencije za nacionalnu bezbjednost je, u saradnji s inostranim partnerima, odnedavno počeo da otkriva nove elemente u procesu šverca cigareta u Crnoj Gori, i da radi na otkrivanju i eliminisanju raznih modela ruskog malignog uticaja u državi.

AUTOKRATSKI MANIRI

Njegova žustra smjena dok učestvuje na NATO-sponzorisanoj konferenciji o bezbjednosti može biti viđena i kao simptom panike predsjednika Vlade u tehničkom mandatu Dritana Abazovića. Očigledno je da se pred njegovim očima urušava politička ikebana koju je zajedno s domaćim i inostranim političkim, finansijskim, i vjerskim mentorima ranije prodao političkom Zapadu i naivnim (očajnim?) glasačima u Crnoj Gori.

U maniru tradicionalnog autokrate, Abazović odbija da prepozna i prizna grešku, već tvrdoglavo i uz dodatnu energiju nastoji da kako-tako revitalizuje svoj potrošeni politički kapital. On je svjestan da je izgubio podršku Zapada, a plaši se da bi ga i njegovi domaći i istočni sponzori ubrzo mogli ,,puštiti niz vodu“.

Iz ovih razloga se treba plašiti narednih poteza premijera u tehničkom mandatu. Nije nezamislivo da bi on mogao da nastavi čistku u bezbjednosnom i spoljnopolitičkom sektoru smjenjivanjem sadašnjih ministara odbrane i vanjskih poslova. Ovakvi potezi bi dodatno radikalizovali ionako duboku krizu u Crnoj Gori, a u pitanje bi doveli i poziciju, odnosno, funkcionisanje države u okvirima NATO saveza.

Kao što znamo, stvari se ne dešavaju u vakuumu. Mada nam politička dinamika nameće potrebu da pratimo lokalne događaje iz sata u sat, pa lako izgubimo iz vida širi politički i geostrateški horizont, mislim da je neophodno ukazati na kontekst u kojem se crnogorska kriza razvija i produbljuje.

GLOBALNI I UNUTRAŠNJI ,,RAT“

Prvi okvir, odnosno, prvi nivo konteksta koji moramo imati na umu jeste činjenica da je Crna Gora aktivni učesnik u svojevrsnom ,,ratu“. Ona je, htjela to ili ne, integralni dio geo-političkog i geo-strateškog nadmetanja političkog, obavještajnog, ekonomskog i vojnog Zapada i Istoka.

Na našem lokalnom nivou ovo globalno nadmetanje izoštrava postojeće linije razdvajanja i produbljuje davnošnje podjele u društvu i u našem političkom biću. Važno je ne zaboraviti da su priroda i intenzitet sukoba na lokalnom nivou u znatnoj mjeri određeni interesima globalnih i regionalnih sila, i da su lokalni borci u našem političkom i bezbjednosnom ringu često, ako ne po pravilu, zastupnici izvanjskih interesa i aspiracija.

Premijer Abazović, Vlada koju još uvijek vodi, njegova partija, i njeno političko sazvježđe su zauzeli jasno vidljive položaje na ovom globalnom frontu. Mjereći po tome što i kako rade, a ne po tome što govore, oni su domaći izvršioci instrukcija koje su definisane u Moskvi, a u Beogradu prilagođene za lokalnu upotrebu. Ono što zvuči i izgleda kao uslužni servis autokrata kakav je Aleksandar Vučić, može imati (i često ima) svoj izvornik u Kremlju.

Tenzije u bezbjednosnom i obavještajnom sektoru; aktivnosti oko šverca cigareta; panične smjene ljudi koji su koordinirali uspješne bezbjednosne i obavještajne akcije; dalje rastakanje ionako slabašne ekonomske i finansijske podloge na koju se Crna Gora oslanja (ovdje mislim na djelatnosti Elektroprivrede, poziciju željezare u Nikšiću, pred-bankrotnu poziciju Rudnika uglja u Pljevljima, ali i na Luku Bar i Aluminijski kombinat); de facto zaustavljanje procesa pridruživanja EU; fokus na regionalne incijative koje neodoljivo podsjećaju na savremenu inkarnaciju ranijih velikodržavnih projekata, kakva je inicijativa ,,Otvoreni Balkan“; duboka i sveobuhvatna klerikalizacija crnogorskog društva s posebnim naglaskom na devastaciju obrazovnog sistema – sve ovo, i mnogo više, su lokalne manifestacije pomenutog globalnog i regionalnog nadmetanja, i predstavljaju značajne ,,ratne“ operacije u Crnoj Gori.

Ovo su frontovi na kojima se, što je brže moguće, moraju pokazati i dokazati snaga i legitimitet ideje suverene i nezavisne države, kao i sposobnost njenog opstanka i nivo njene funkcionalnosti.

PARTITOKRATIJA vs GRAĐANI

Drugi okvir u koji se trenutna dešavanja mogu i trebaju pozicionirati je činjenica da je crnogorsko društvo partitokratsko i klijentelističko, i da su građani svojevrsni zatočenici (svejedno da li oni bili toga svjesni, ili ne) partijskih politika i interesa.

Jedna od posljedica ovog sužanjstva u partijskim zindanima jeste to da građani već decenijama žive u permanentnoj izbornoj kampanji. Zapošljavanje, održavanje postojeće i kreiranje nove infrastrukture; poboljšanje nivoa i kvaliteta zdravstvene zaštite; stabilizacija finansijskog sektora, itd. su direktno zavisni od uspjeha partijskih pregovora s glasačima, odnosno od finansijske sposobnosti partija da kratkoročno osiguraju podršku glasača.

Spremnost partija da svoje interese i željenu izbornu pobjedu stave ispred interesa građana, kao i nivo pomenute zavisnosti su jasno, i u drastičnoj formi, pokazani nedavno: iznenadnim predizbornim prilivom više od 300 novih stanovnika Šavnika, i ponosnim najavama predizbornog asfaltiranja dijela trotoara u Tivtu!

Uspjeh na pomenutim frontovima se ne može postići ako se u okviru suverenističkog crnogorskog političkog izraza ne prekine s dosadašnjom praksom odnosa podređenosti brojčano manjih partija u odnosu prema DPS-u. Tokom posljednje dvije decenije, ono što je bilo nazivano ,,koalicija“ na vlasti je, kao po pravilu, bio svojevrsni uslužni servis DPS-a, bez kojeg ova partija nije mogla da vrši efektnu vlast u državi.

IDEJA O PARTNERSTVU

Mislim da je od vitalne važnosti prekinuti s tom praksom i redefinisati odnose u okviru ovog političkog izraza. Neophodno je razmišljati o partnerstvu koje prevazilazi partijske interese, poslaničke aspiracije i klijentelistički impuls, kao i lokalnu kadrovsku kombinatoriku. Radi se o partnerstvu koje daje mogućnost sposobnim nepartijskim stručnjacima i aktivistima da doprinesu većoj funkcionalnosti sistema. Ovo redefinisanje podrazumijeva otvorenost ka drugačijim izbornim listama i glasanju za pojedince, a ne za političke partije.

Uvjeren da je ovakav partnerski odnos onih političkih snaga koje su lojalne svojoj državi i pravnom okviru koji je čini, jedini put ka oslobađanju građana iz zatvora partitokratije i klijentelizma. Naravno, svjestan sam da neće biti lako uvjeriti političke partije da se odreknu mehanizama kontrole, ali se ovaj razgovor o partnerstvu mora započeti odmah, jer crnogorsko društvo nema vremena za dalje kalkulisanje po staroj matrici partijskih interesa.

ULOGA CRKVE

Treći okvir je višeslojno destruktivna uloga Srpske pravoslavne crkve u Crnoj Gori. Moram s žaljenjem konstatovati da je, po parametrima koji su meni poznati, ova vjerska institucija u Crnoj Gori ostvarila svoja dva osnovna zadatka: klerikalizaciju društva i pozicioniranje SPC na centar političkog terena.

SPC je u ovome uspjela dijelom i zato što je vjernicima ponudila kolaž želja i stremljenja koja nijesu bila samo i isključivo teološke prirode, nego su imala i snažno naglašene socio-ekonomske i identitetske elemente. Dijelom je uspjela i zbog direktne podrške koju je davao i nastavlja da daje Aleksandar Vučić.

Ovo je, vjerujem, kontekst u kome se naša domaća kriza treba smjestiti.

POTRAGA ZA IZLAZOM

Izlaz iz ove kompleksne i duboke krize se još uvijek ne nazire, između ostalog i zato što je dvogodišnja devastacija temelja na kojima počiva Crna Gora urađena brutalno, detaljno, i bez snažnog otpora aktera koji su svoj politički kredo izgradili na diskursu suverene i nezavisne države, članice NATO i EU.

Trenutno se nalazimo u završnoj fazi ove devastacije, i s izvršnom vlašću koja predano radi u korist društvene štete, pa ima mnogo razloga zašto ovu vladu i političke i finansijske strukture koje je podržavaju možemo okarakterisati kao ,,nelojalne“ državi Crnoj Gori, njenom pravnom okviru i njenim građanima. Sadašnja vlada u tehničkom mandatu i njen predsjednik svakodnevno pokazuju spremnost da tuđe (i lične) ekonomske, političke i bezbjednosne interese stave iznad zakona i interesa države Crne Gore.

Premijer u tehničkom mandatu, gospodin Abazović, štoviše, osporava očigledno. On osporava jasno utemeljene i dokumentovane činjenice o pogubnoj ulozi SPC i Rusije u Crnoj Gori, o malicioznom uticaju Aleksandra Vučića, pa čak i o dokumentovanom srpskom klero-nacionalističkom političkom profilu i desničarskoj ideološkoj matrici na kojoj počiva Demokratski front.

Ovakav premijerov otkorak od naše političke zbilje i činjenica koje je konstituišu je zaista zabrinjavajući. Oni optimističniji od mene tvrde da su to konsekvence prijašnjeg aranžmana s političkim elitama u Srbiji, u koji je Abazović ušao. Ja mislim da nije sasvim neosnovano razmišljati i o patološkoj dimenziji skorih dešavanja.

Pobjeda.me