Tajna Teslinog „Plavog portreta“

Povezani članci

• UMRIJETI OD SMIJEHA
• LEGENDARNI KOMPOZITOR, GITARIST, ARANŽER I DIRIGENT: Umro je Đelo Jusić
• Naša istaknuta bh. umjetnica Arleta Ćehić izlaže u Brazilu
• Željko Grahovac: ZA PROMJENU
• Filozofija senke
• Radi života

Tajna „Plavog portreta“ Nikole Tesle, jedinog portreta za koji je želeo da pozira, razrešena je 2006. Tada je ulje na platnu, deo legata njujorškog trgovca dijamantima Ludviga Nisena, u Muzeju Nordze iz Husuma u Nemačkoj, tzv. „Portret muškarca“ konačno prepoznato kao čuveni „Plavi portret“ Nikole Tesle. Delo je rad Tesline prijateljice, mađarske princeze Vilme Ljvov Parlagi. Pošto se Tesli nije dopalo osvetljenje u princezinom njujorškom ateljeu, načinio je sopstveni svetlosni aranžman, pozirajući pod svetlošću jakih svetiljki, filtririranoj kroz plavo staklo, pod kojim ga je onda princeza i izložila 1. marta 1916. Tako je i postao poznat kao „Plavi portret“.

Prema rečima Vladimira Jelenkovića, direktora Muzeja Nikole Tesle, izložena je digitalna kopija originalnog dela, u autentičnim dimenzijama i takođe na platnu, iako je iz Nemačke nedavno stigla kopija restauriranog portreta koja baš i ne odgovara originalu. Na izložbi čiji su autori Draginja Maskareli, inače kustos Muzeja primenjene umetnosti, i Zoran Jovanović Jus, zaslužan za grafički dizajn, prikazan je i deo sačuvanog dokumentarnog materijala iz Tesline lične zaostavštine, koji se tiče ovog portreta i brojnih poznatih ličnosti koje je Vilma Ljvov Parlagi portretisala u SAD. Ipak, njeno konzervativno stvaralaštvo, kako je rekla Draginja Maskareli, nije preživelo sud vremena. U međuvremenu, „Plavi portret“ je nastavio da bude prisutan: njegova crno-bela fotografija prvi put je objavljena 1919. u januarskom broju časopisa Elektrikal eksperimenter, pa onda 1931. povodom Teslinog 75. rođendana, i na naslovnici Tajma.

Ovom prilikom je u MNT prikazan još jedan novitet: odelo, cipele, štap i šešir koje je nosio veliki naučnik tridesetih godina prošlog veka.