ENG
Ivan Ivačković: Jugoslavija i njena muzika
Autor/ica 👤tačno.net
Povezani članci
Knjiga novinara i publiciste Ivana Ivačkovića“Kako smo propjevali – Jugoslavija i njena muzika”, predstavljena je u Podgorici. Uzbudjivo je to svjedočanstvo o jednom vremenu, nekadašnjoj Jugoslaviji i njenoj muzici. O vremenu kada je muzika mijenjala svijet i odlučivala o nečemu, o tome kako su se bivša držva i njena muzika voljele, svađale i umrle zajedno.
Kroz razne muzičke žanrove i ljude Ivan Ivačković donosi pricu o preplitanju muzike i politike , o usponu i padu zemlje nekada poštovane u svijetu. Kriterijum nije bio lični ukus, već su u knjigu ušli ljudi i događaji koji su svojom popularnošću mijenjali fizionomiju jugoslovenske muzike i uticali na javni ukus.
Zato Ivačković počinje priču o jugoslovenskoj muzici sa usponom bivše zemlje pedesetih, šezdesetih i novinama, koje je popularnoj muzici dao Đorđe Marjanović, uvodeći na scenu dinamiku, slobodu i ikonografiju prjije nego što su to uradili i Džeger i Morison:
“Đorđe Marjanović je bio čovek koji je prvi u Jugoslaviji skinuo mikrofon sa stalka i sa njim ušetao u publiku. Prvi čovek koji je skinuo sako na bini. Bio je prvi čovek koji je pravio dramu dok peva. Ali reći za Đorđa Marjanovića da je bio prvi koji je to radio na sceni u Jugoslaviji predstavlja tek deo istine. Đorđe Marjanović je to radio četiri godine pre Mika Džegera i devet godina pre Džima Morisona. Mi smo dakle imali čime da se ponosimo pedesetih i šezdesetih godina.“
Šezdesetih eksplozija rokenrola, pojavom i popularnosšću beogradskog sastava Siluete, tadašnji establišment biva zatečen novim muzičkim ritmom koji mu prkosi.
Za ilustraciju bivše držve i ondašnjeg vremena Ivačković u knjizi piše o odlukama koje je tadašnji establišment donio zatečen činjenicom da je rok muzika postala ozbiljna društvena sila.
Muzika nije zabranjivana, kao što je to bio slučaj sa drugim komunističkim zemljama, ali je nađen pametan način da se rok muzičari pretvore u saveznike, ukazuje on:
“Vlast najpre donosi odluku da tim ljudima ne stavlja glavu na panj. Vi 60-ih godina imate u Beogradu gitarijade na koje dolaze hiljade ljudi, a čak i državni mediji izveštavaju pozitivno o tim događajima. Nešto kasnije vlast donosi drugu, još pametniju odluku da te ljude malo potapše po ramenu. To nije bio domaći specijalitet jer svuda u svetu rok muzičari žude za prizanjem establišmenta kojem su opozicija.Zato su u Engleskoj Bitlsi primili ordenje od kraljice.U Jugoslaviji nije bilo kraljice niti ordenja za muzičare ali je bilo nagrade Sedam sekretara SKOJ.”
O bivšoj zemlji govori i to kako su se ondašnja vlast i društvo odnijeli prema hrvatskom pjevaču, vanrednog talenta Vicu Vukovu, a čija je karijera nasilno prekinuta a on stavljen na crnu listu vlasti, jer je svom najvećem konkurentu Đorđu Marjanoviću uputio psovke na nacionalnoj osnovi:
“To se dogodilo zato što je na rok festivalu u Subotici opsovao srpsku mater Đorđu Marjanoviću. Na sudu niko nije hteo da svedoči protiv njega, čak ni sam Đorđe Marjanović. Niko nije bio za to da se njemu nasilno završi karijera ali opet to dovoljno govori o zemlji. Takve stvari su bile nezamislive i nedopustive. Danas je nezamislivo i nedopustivo da ne čujete takve psovke svaki dan.”
Značajn prostor posvećen je i Bijelom dugmetu, odnosno Goranu Bregoviću za koga kaže da je bioJosip Broz Tito jugoslovenskog rokenrola:
“Tito je sebe doživaljavao kao zvezdu i to je uveo u jugoslovensku politiku. Bregović je tu puno naučio i onda primenio to na sopstvenu karijeru. Nije samo Bregović bio Tito jugoslovenske muzike , nego je i Tito bio Bregović jugoslovenske politike.”
Sa Jugoslavijom umrla je i njena muzika i ona danas nije ono što je bila – skala vrijednosti, način da se mijenja svijet, već je svedena na najpovršniju zabavu, zaključuje Ivačković
Autor/ica 👤tačno.net
