Spiegel: Državni pogreb za Titovu udovicu

Povezani članci

• MIROSLAV MIŠKOVIĆ: Boris Tadić me ucjenjivao i pokušao me reketirati više puta
• Katalonci stupaju u generalni štrajk
• Svetislav Basara: Reciklaža
• U Tursku stiglo prvo pojačanje Kurdima u Kobaneu
• Erdoganove nade da ruska invazija na Ukrajinu jača regionalni uticaj Turske
• Amanda Coakley: Kriza u Sahelu je kompleksna

Vojne počasti za Titovu udovicu: više od 4000 ljudi odalo je u Beogradu poslednju počast Jovanki Broz. Ona je krajem sedamdesetih godina stavljena u kućni pritvor zbog podozrenja na organizaciju puča. Predsjednik vlade Dačić označio ju je kao “ženu o koju smo se ogriješili”.

By:hei/AFP/dpa
Preveo: EŠref Zaimbegović

Jovanka Broz, udovica bivšeg jugoslavenskog šefa države Josipa Broza Tita sahranjena je uz svoga supruga. Sa vojnim počastima ali bez religiozne ceremonije sahranjena je u subotu u Titovom mauzoleju nekadašnja glamurozna prva dama Jugoslavije. Više od 4000 ljudi odalo joj je poslednju počast.

Poslije počasnih salvi predsjednik vlade Ivica Dačić održao je kratak govor  pred mauzolejem, takozvanim „Kuća cvijeća“ u glavnom gradu Srbije Beogradu. Jovanka Broz bila je „naš ponos, žena o koju smo se ogriješili“. „Živjela Jugoslavija“, vikali su pojedini učesnici sprovoda. Poneki su nosili odlikovanja iz Drugog svjetskog rata, drugi su mahali jugoslavenskim zastavama.

Ovom sahranom je nekadašnja supruga predsjednika, nakon decenija u siromaštvu i izolaciji, na neki način rehabilitovana. Kćerka seljaka se za vrijeme Drugog svjetskog rata sa 17 godina pridružila partizanima i tamo upoznala Tita, vođu komunističkog otpora. Poslije rata radila je u njegovom kabinetu i on se početkom pedesetih godina sa njom oženio. Uz Tita vodila je glamurozan privatni život, susretala se sa Elizabetom Tajlor i drugim filmskim zvijezdama koje su šezdesetih godina snimale filmove u Jugoslaviji, i imala je veliki politički uticaj.

Protjerana “kao pas”

Kada se Tito krajem sedamdesetih, zbog slabog zdravlja, povlačio iz javnosti pripisali su njegovi uticajni saradnici njegovoj supruzi pučističke namjere. Postavili su Jovanku Broz, pod nepodnošljivim uslovima u ruševnoj kući u kućni pritvor i oduzeli su joj dokumenta. Na Titovoj sahtrani 1980. godine poslednji puta se pojavila u javnosti. Kasnije se žalila da je nakon Titove smrti istjerana iz njegove rezidencije “kao pas”. “Htjeli su se obračunati sa Titom tako što su meni predbacili da pripremam komplot protiv njega. Uspjelo im je da nas razdvoje i izoliraju”, rekla je Jovanka Broz u februaru ove godine dnevniku “Večernje novosti”.

Komunističkom nasilju osamdesetih slijedila je nezainteresovanost nacionalista u devedesetim godinama. I nakon demokratskih promjena 2000. godine niko se nije interesovao sa gorak život Jovanke, koja je sa svojim supugom kao glamurozni par, skoro 30 godina bila i internacionalno u centru pažnje. Tek 2009. srpske vlasti su joj vratile pasoš i dodjelile penziju.

Štampa cijelog balkanskog regiona je proteklih dana naveliko izvještavala o preko 30- godišnjoj izolaciji Jovanke Broz i njenom dugogodišnjem kućnom pritvoru. Do kraja je stanovala u kući punoj vlage, često bez grijanja i vode. Krov je propuštao kišu u pojedine sobe.

Ideja njenog supruga da se južni Slaveni ujedine u jednu državu Jugoslaviju je ratovima devedesetih godina potpuno razbijena. Međutim i danas mnogi stanovnici u sedam država nastalih iz Jugoslavije žale za “zlatnim šezdesetim i sedamdesetim godinama”. Tada je Jugoslavija, zahvaljujući i velikodušnim kreditima sa Zapada i Istoka doživljavala do danas nedostižni procvat. Ljudi su živjeli u relativnom blagostanju i mogli su sa jugoslavenskim pasošem bez viza putovati po cijelom svijetu. Danas su veliki dijelovi stanovništva osiromašeni a države su visoko zadužene.

spiegel.de